Coronavirus: sociale partners verzekeren verderzetting noodzakelijke stelsels en gelijkstelling corona-ouderschapsverlof voor tijdskrediet

De sociale partners van de NAR hebben in de voorbije weken een pakket samengesteld van vier maatregelen die absoluut noodzakelijk zijn om ondernemingen en werknemers te helpen deze crisis door te komen.

Maatregelen via CAO

De eerste maatregel die in de Nationale Arbeidsraad (NAR) is overeengekomen, is de neutralisering van het corona-ouderschapsverlof, corona-tijdskrediet en corona-landingsbaan voor de berekening van de anciënniteitsvoorwaarde voor tijdskrediet. Deze stelsels waren niet opgenomen in CAO nr. 103,  en werden nu toegevoegd aan de “neutraliserende verloven”. Door de neutralisering zullen de “corona-stelsels” de tewerkstellingsvoorwaarde van 12 maanden niet opnieuw laten beginnen, maar zal de tewerkstellingsvoorwaarde slechts verlengd (eigenlijk geneutraliseerd) worden met de duur van het opgenomen corona-stelsel. Voor meer informatie, zie de site van de RVA en CAO nr. 103.

De tweede maatregel die de NAR in het pakket vastlegde, is de verlenging van CAO nr. 147 met betrekking tot tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen voor bedienden. Deze CAO liep af op 30 juni 2020. De sociale partners waren reeds overeengekomen dat een verlenging gewenst was, maar de modaliteiten dienden nog te worden vastgelegd. De CAO wordt retroactief verlengd in de vorm van CAO nr. 148, van 1 juli 2020 t.e.m. 31 december 2021.  De CAO geeft toegang tot het stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen, zonder dat een sectorale of ondernemings-CAO reeds moet bestaan (zie ook ons nieuwsbericht van 18 maart 2020). Voor het overige moet de werkgever wel een onderneming in moeilijkheden zijn en moet er voldaan worden aan de voorwaarden van de wet (art. 77/1 wet 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten). Het supplement van 5,63 euro per dag zal moeten betaald worden door de werkgever (en niet door de RVA zoals bij tijdelijke werkloosheid overmacht).

De cao 148 is een suppletieve CAO, wat betekent dat de reeds in de paritaire comités afgesloten CAO's van toepassing blijven, evenals de reeds in bepaalde ondernemingen opgemaakte CAO's of ondernemingsplannen. Bovendien behouden sectoren en ondernemingen die geen afspraken hebben gemaakt, de mogelijkheid om hun eigen CAO's of ondernemingsplannen op te stellen.

Gelijktijdig loopt ook KB. nr. 46, dat de eenvoudige toegang tot de tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen voor arbeiders en bedienden regelt, van 1 juli tot 31 december 2020. Het KB is iets soepeler dan de wettelijke regels (zie ons nieuwsbericht van 3 juli 2020). Ook voor dit systeem geldt CAO 148.

Maatregelen via KB of wet

Een derde urgente kwestie was de verlenging van de gelijkstelling van de jaarlijkse vakantie voor periodes van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht corona vanaf 1 juli 2020 (gelijkstelling tijdelijke werkloosheid economische redenen is er reeds vastgelegd in de wet). Zonder een gelijkstelling, dreigden een zeer groot aantal werknemers een vermindering in wettelijke verlofdagen en minder dubbel vakantiegeld te ontvangen in 2021.  De regering verlengde de gelijkstelling alvast t.e.m. 31 augustus 2020 via een KB. De sociale partners hebben een advies uitgebracht om te vragen dat de gelijkstelling zal blijven lopen, zolang het stelsel van tijdelijke werkloosheid overmacht wegens corona kan worden aangevraagd en gebruikt (momenteel tot 31 december 2020). De minister van Werk zal hiervoor nog een KB moeten nemen.

De sociale partners hebben daarboven in hun pakket de regeling van de financiering van deze gelijkstelling vastgelegd. De gelijkstelling brengt namelijk ook mee dat werkgevers in 2021 vakantiedagen en vakantiegeld zouden moeten betalen voor arbeidstijd die niet kon gepresteerd worden, wat de financiële terugslag door de coronacrisis nog groter zou maken voor bepaalde ondernemingen. De financiering bestaat uit een procentuele compensatie van het bruto vakantiegeld. De compensatie is gradueel hoger, naar mate de werkgever meer getroffen is (geweest). Er wordt gekeken naar het aantal dagen werkloosheid in een onderneming in het tweede kwartaal van 2020 t.o.v. het aantal gepresteerde dagen in datzelfde kwartaal in 2019. Heeft de onderneming tussen 10% en 20% dagen tijdelijke werkloosheid (in verhouding met totaal gepresteerde aantal dagen) ingeroepen, dan is er een compensatie van 33%, tussen 20% en 50% tijdelijke werkloosheid is de compensatie 66% en bij meer dan 50% is er volledige compensatie van de financieringskost. De kostprijs voor de arbeiders wordt gefinancierd door een dotatie uit de algemene middelen aan de Rijksdienst Jaarlijkse Vakantie. De financiering voor de werkgevers van bedienden wordt nog uitgewerkt door de NAR, en zal vervolgens in een wet gegoten moeten worden (ermee rekening houdend dat een wetgevende procedure makkelijk anderhalve maand duurt).

Tot slot behelst het pakket ook het onderwerp degressiviteit van de werkloosheidsuitkering. De sociale partners kwamen overeen dat de bevriezing van de degressiviteit die sinds april loopt, verlengd wordt tot einde van 2020 om te vermijden dat werkzoekenden hun uitkering sterk zouden zien dalen. Ook de inschakelingsuitkeringen worden geneutraliseerd tot 31 december 2020. Aan de federale en regionale regeringen wordt wel gevraagd om opleidingen te voorzien voor deze werkzoekenden, met focus op de knelpuntberoepen. Ook deze maatregel dient nog via KB te worden geregeld.

Zodra de regelgevende teksten gepubliceerd zijn, zullen deze ook op onze website verschijnen.

Terug naar themafiche