De sociale verkiezingen 2024: enkele begrippen
In mei 2024 vinden opnieuw sociale verkiezingen plaats. Om de organisaties uit de socialprofitsectoren hierop voor te bereiden, zal Unisoc op regelmatige basis via nieuwsberichten informatie verschaffen over verschillenden fases van de procedure van de sociale verkiezingen. We beginnen bij het begin met een aantal basisbegrippen.
Sociale verkiezingen: wat zijn dit?
De sociale verkiezingen bieden het personeel van de onderneming de mogelijkheid om hun vertegenwoordigers te kiezen in de ondernemingsraden en de comités voor preventie en bescherming op het werk.
Deze verkiezingen moeten om de vier jaar worden gehouden in alle ondernemingen die verplicht zijn om een ondernemingsraad of een preventiecomité in te stellen.
Alle ondernemingen die onderworpen zijn aan deze verplichting organiseren hun verkiezingen in dezelfde periode. De volgende sociale verkiezingen zullen plaatsvinden tussen 13 en 26 mei 2024.
Tijdens deze sociale verkiezingen worden alle ondernemingsraden en preventiecomités vernieuwd. De werkgeversafvaardiging zal eveneens vernieuwd worden. Deze afvaardiging wordt echter niet verkozen. Zij wordt door de werkgever aangewezen onder de personen die binnen de onderneming een leidinggevende functie uitoefenen.
In juni 2024 kunnen de nieuw samengestelde raden en comités beginnen werken voor een nieuwe termijn van vier jaar.
Opgelet: de sociale verkiezingen hebben geen betrekking op de vakbondsafvaardiging; hun leden worden immers rechtstreeks aangewezen door de vakbondsorganisaties.
Wat is een ondernemingsraad?
De ondernemingsraad is een inspraakorgaan, samengesteld uit vertegenwoordigers van het personeel, gekozen tijdens de sociale verkiezingen, en uit vertegenwoordigers van de werkgever, die door deze laatste worden aangewezen.
Paritair betekent niet noodzakelijk dat het aantal personeelsvertegenwoordigers en het aantal werkgeversvertegenwoordigers gelijk in aantal zijn. Het aantal leden dat wordt aangewezen om de werkgever te vertegenwoordigen, mag echter niet groter zijn dan het aantal vertegenwoordigers dat door het personeel wordt gekozen.
De bevoegdheden van de ondernemingsraden variëren van tewerkstelling, arbeidsvoorwaarden, veranderingen in de bedrijfsstructuur tot de economische en financiële situatie van het bedrijf.
Over de meeste onderwerpen vervult de ondernemingsraad slechts een informatieve en raadgevende functie.
De raad wordt regelmatig geïnformeerd over de evolutie van de werkgelegenheid en de economische vooruitzichten van de onderneming. De vertegenwoordigers van het personeel kunnen vragen stellen aan de vertegenwoordigers van de werkgever en suggesties doen.
Bij een beslissing die een significante invloed heeft op de structuur en de toekomst van de onderneming, zoals een sluiting, een fusie met een andere onderneming, een splitsing of een collectief ontslag, moet de ondernemingsraad vooraf worden geïnformeerd en geraadpleegd.
In andere aangelegenheden beschikt de ondernemingsraad over beslissingsrecht. Zo beslist de ondernemingsraad over het arbeidsreglement of over een wijziging van dit reglement.
Wat is een comité voor preventie en bescherming op het werk?
Het comité voor preventie en bescherming op het werk is ook een inspraakorgaan, samengesteld uit vertegenwoordigers van het personeel, gekozen tijdens de sociale verkiezingen, en uit vertegenwoordigers van de werkgever, die door deze laatste worden aangewezen.
Paritair betekent niet noodzakelijk dat het aantal personeelsvertegenwoordigers en het aantal werkgeversvertegenwoordigers gelijk in aantal zijn. Het aantal leden dat wordt aangewezen om de werkgever te vertegenwoordigen, mag echter niet groter zijn dan het aantal vertegenwoordigers dat door het personeel wordt gekozen.
De bevoegdheden van het comité hebben betrekking op het welzijn op het werk.
In dit kader brengt het adviezen uit en formuleert het voorstellen omtrent het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, omtrent het globaal preventieplan en het jaarlijks actieplan opgesteld door de werkgever. Bovendien formuleert het wijzigingen, ziet het toe op de uitvoering ervan en beoordeelt het de resultaten.
Het brengt adviezen uit over maatregelen die van invloed zijn op het welzijn op het werk, zoals bijvoorbeeld de introductie van nieuwe technologieën, de aanpassing van arbeidsomstandigheden en -technieken, de inrichting van de werkplekken of maatregelen tegen geweld of seksuele intimidatie op het werk.
Het comité ontwikkelt en implementeert de propagandamiddelen en de maatregelen voor het onthaal van werknemers en voor het verstrekken van informatie en vorming inzake preventie en bescherming op het werk. Het werkt ook voorstellen uit om de werkruimtes en de omgeving ervan te verfraaien.
Het comité onderzoekt klachten van de werknemers over het welzijn op het werk alsook klachten die verband houden met de wijze waarop de diensten waarop een beroep wordt gedaan in toepassing van de wetten betreffende de arbeidsongevallen hun opdracht uitvoeren.
Het comité wijst een afvaardiging aan die zich onmiddellijk ter plaatse begeeft wanneer er ernstige risico’s zijn en telkens als er een ongeval of incident plaatsvindt.
Indien u meer info wil vergaren over de sociale verkiezingen, nodigt Unisoc u ook graag uit op haar drie webinars die hierover georganiseerd worden op 26 september en 26 oktober 2023 en 22 februari 2024.
Terug naar themafiche