Minister Vandenbroucke neemt maatregelen om de grote nood aan arbeidskrachten in de zorgsectoren te ondersteunen
UPDATE
UPDATE | Corona heeft een grote invloed gehad op de tewerkstelling in de zorgsectoren. De instroom en het behoud van personeel in de zorgsector was al voor de crisis een grote bezorgdheid, en deze is enkel groter geworden. De minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken heeft daarom een pakket aan maatregelen laten aannemen door de ministerraad van 20 juli om de zorg- en welzijnssectoren te ondersteunen. Het wetsontwerp met deze maatregelen is zojuist aangenomen door de Kamer van volksvertegenwoordigers.
Concreet gaat het over jobs in de publieke en private sector zoals ziekenhuizen, thuisverpleging, woonzorgcentra, diensten voor gezins- en ouderenzorg, opvoedingsdiensten, zorg voor minderjarigen, voor mindervalide personen en voor kwetsbare personen. Maar ook jobs in de vaccinatiecentra en in instellingen die belast zijn met contactopsporing. De maatregelen zijn niet allemaal nieuw: sommige zijn bestaande maatregelen die gestimuleerd worden, andere maatregelen bestonden al ter ondersteuning tijdens de coronacrisis.
De maatregelen gaan retroactief in vanaf 1 juli 2022, al zullen voor een aantal maatregelen de wet en de KB’s pas in september (of oktober) volgen.
- Zorgpersoneel: deeltijdse medewerkers stimuleren om voltijds te werken
Om deeltijdse werknemers voorrang te geven bij een vacante betrekking bij hun eigen werkgever of om een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur te krijgen, hebben sommige paritaire comités een CAO afgesloten om deze maatregelen te regelen. De minister roept op om deze CAO’s in de zorg- en welzijnssectoren zeker uit te voeren. Hij zal ook laten onderzoeken hoe deeltijdse werknemers (die dat wensen) extra uren kunnen worden aangeboden.
- Zorgpersoneel: verpleegkundigen hebben een gunstig regime voor overuren
Verpleegkundigen kunnen gebruik maken van relance-uren in 2022. Deze vrijwillige overuren zijn fiscaal en parafiscaal vrijgesteld, en er is geen overloon verschuldigd (zie voor meer informatie ons nieuwsbericht).
Hoewel de crisismaatregelen niet meer in voege zijn, gelden de zorg- en welzijnssectoren als een uitzondering. De minister wil dan ook een pakket aan maatregelen die oorspronkelijk tijdens de crisis werden ingezet, verlengen. De maatregelen gelden van 1 juli 2022 tot 31 december 2022 en zijn na evaluatie verlengbaar met zes maanden. Voor de definitie van zorgsectoren wordt gekeken naar de definitie van de zorg- en welzijnssectoren voor de coronacrisismaatregelen.
-
- Gepensioneerden: personen ouder dan 65 jaar of gepensioneerd op 1 juli 2022 (met minstens 45 loopbaanjaren) mogen in de zorg en welzijn tewerkgesteld worden, zonder verlies van pensioen. Bovendien wordt het inkomen uit arbeid van deze personen voor hun prestaties in de zorgsector afzonderlijk belast aan een tarief van 33% en vrijgesteld van persoonlijke RSZ-bijdragen. De regel van minimaal 1/3e van de arbeidsduur op weekbasis presteren is niet van toepassing, bij een variabel uurrooster wordt de verwittigingstermijn verlaagd naar 3 dagen (i.p.v. 7 dagen). De inkomsten uit arbeid mogen onbeperkt gecumuleerd worden met het pensioen. Deze cumulregeling geldt ook voor gepensioneerden die terug aan de slag willen in het onderwijs.
- Jobstudenten: ook voor het derde en vierde kwartaal worden de gepresteerde uren door studenten geneutraliseerd.
- Vrijwilligers: de onkostenvergoeding voor vrijwilligers in de zorg- en welzijnssector wordt voor de periode 1 januari – 31 december 2022 verhoogd naar 3.684 euro. Vrijwilligers kunnen zo tot 100 dagen i.p.v. 74 dagen presteren in 2022.
- Tijdelijke cumulregeling: ook dit is een maatregel die tijdens de coronacrisis reeds bestond. Hiermee wordt een tijdelijke cumul tussen loopbaanonderbreking, tijdskrediet of werkloosheid met bedrijfstoeslag te combineren met arbeid in de zorg- en welzijnssectoren. Hierbij wordt 75% van de uitkering behouden. De maatregel is van toepassing op de zorg- en welzijnssectoren en de vaccinatiecentra.
- Werklozen die werken in de zorg en welzijn: om van deze maatregel gebruik te mogen maken moet de werkloze minstens drie maanden uitkering hebben genoten. Vanaf 1 september behouden ze dan een vierde van de werkloosheidsuitkering als ze een arbeidsovereenkomst krijgen in de zorg van minstens één maand. De cumul geldt maximaal drie maanden, en de maatregel eindigt 31 december 2022.
Verder worden ook een aantal bijkomende budgetten voorzien:
-
- Coaching om arbeidsorganisatie aan te passen: er wordt een budget van 7 miljoen euro voorzien vanaf 2022 voor de ondersteuning van de HR-diensten om te kunnen inzetten op de concrete invulling van kwalitatieve maatregelen op de werkvloer met het oog op meer welzijn op het werk en een meer moderne arbeidsorganisatie en taakdelegatie.
- Bijkomend budget voor technologie: in het globaal budget van de ziekenhuizen voor 2022 zit nog 21 miljoen aan liquiditeiten, waarover de minister voorstelt dat deze gebruikt worden om verpleegkundigen te ontlasten door te investeren in nieuwe technologie.
- Bijkomend budget voor ondersteuning: er komt een extra budget van 20 miljoen euro om administratieve en logistieke taken weg te nemen bij verpleegkundigen, zodat zij zich kunnen concentreren op de zorgtaken.
- Verder inzetten op de (zij-)instroom: de projecten #kiesvoordeZorg en Opleidingsproject Verpleegkundige worden versterkt met 23 miljoen euro, zodat iets meer dan 200 extra personen kunnen geselecteerd worden.
UPDATE 28/10/2022
Het wetsontwerp met deze maatregelen is gisteravond in de plenaire vergadering van de Kamer van volksvertegenwoordigers aangenomen. Ter herinnering, de tekst bepaalt dat de Koning bij koninklijk besluit bijna alle maatregelen kan verlengen voor een periode van maximaal zes maanden. Met andere woorden, t.e.m. 30 juni 2023. Zodra de wet in het Belgisch Staatsblad wordt gepubliceerd, zullen wij u hier informeren. Wij zullen u ook op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen in dit dossier.
UPDATE 30/11/2022
De wet werd vandaag gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.