De verschillende eindeloopbaanmaatregelen uit het sociaal akkoord: SWT en landingsbanen
De CAO landingsbanen uit de vorige IPA-periode liep reeds af op 31 december 2020. Verschillende CAO’s inzake SWT liepen op hun beurt af op 30 juni 2021. Voor de werknemers die hiervan willen genieten, werden nu de nodige CAO’s tot verlenging op interprofessioneel niveau afgesloten. We geven een overzicht in dit nieuwsbericht.
- SWT
Het algemene stelsel van SWT, waarvoor de leeftijd 62 jaar bedraagt, blijft onveranderd. Dit stelsel wordt beheerst door de CAO nr. 17 van de NAR. Naast dit algemene stelsel zijn er nog een aantal specifieke stelsels waarvoor een afwijkende leeftijdsgrens van 60 jaar geldt, en één stelsel, het zogenaamde “medisch” SWT, met een leeftijdsvoorwaarde van 58 jaar.
Voor een aantal specifieke stelsels diende de NAR een aantal collectieve arbeidsovereenkomsten af te sluiten. Deze CAO’s gelden voor de periode 1 juli 2021 tot 30 juni 2023.
|
Stelsel SWT
|
Voorwaarden
|
NAR
|
Sectoren of ondernemingen?
|
|
SWT zwaar beroep (33 jaar anciënniteit)
(Artikel 3, § 1 van het K.B. van 3 mei 2007)
|
60 jaar en beschikken over een beroepsverleden van 33 jaar met:
- hetzij minstens 20 jaar in een regeling van nachtarbeid (CAO nr. 46) gewerkt hebben;
- hetzij gewerkt hebben in een zwaar beroep gedurende 5 jaar in de laatste 10 jaar of 7 jaar in de laatste 15 jaar;
- hetzij als werknemer uit de bouwsector beschikken over een attest van de arbeidsgeneesheer dat hun ongeschiktheid tot voortzetting van hun beroepsactiviteit bevestigt.
|
De NAR heeft op 15 juli 2021 CAO nr. 151 afgesloten (volgt de CAO’s nr. 130 en nr. 138 op).
|
Naast de CAO van de NAR is ook een sectorale CAO vereist om dit stelsel te activeren.
|
|
SWT lange loopbanen
(Artikel 3, § 7 van het K.B. van 3 mei 2007)
|
Minstens 60 jaar en een beroepsverleden van 40 jaar als loontrekkende hebben.
|
De NAR heeft op 15 juli 2021 CAO nr. 152 afgesloten (volgt de CAO’s nr. 134 en nr. 141 op).
|
Geen sectorale of ondernemings-cao nodig.
|
|
SWT om medische redenen
(Artikel 3, § 6 van het K.B. van 3 mei 2007)
|
Werknemers die minstens 58 jaar oud zijn en worden ontslagen met een beroepsverleden van 35 jaar en die het statuut hebben van mindervalide werknemers of werknemers met ernstige lichamelijke problemen.
|
De NAR heeft op 15 juli 2021 CAO nr. 150 afgesloten (volgt de CAO nr. 133 op).
|
Geen sectorale of ondernemings-cao nodig.
|
|
SWT herstructurering
|
Leeftijdsvoorwaarde van 60 jaar. Beroepsverleden van 20 jaar (of 10 jaar in de sector).
|
De NAR heeft op 15 juli 2021 CAO nr. 154 afgesloten (volgt de CAO nr. 136 op).
|
Collectief akkoord of ondernemings-CAO nodig.
|
Opmerking: naast het bovengenoemd SWT zwaar beroep, is er ook het SWT zwaar beroep met 35 jaar anciënniteit. Daarvoor diende de NAR geen CAO af te sluiten, en is er enkel een initiatief vereist van de sector of de onderneming.
Aangepaste beschikbaarheid
Ook inzake de aangepaste beschikbaarheid moesten een aantal zaken afgestemd worden.
Werknemers die op SWT vertrekken, hebben in principe de verplichting om tot de leeftijd van 65 jaar aangepast beschikbaar te blijven voor de arbeidsmarkt. Deze SWT’ers kunnen echter een aanvraag indienen om vrijgesteld te worden van deze aangepaste beschikbaarheid. Opmerking: deze verplichting geldt niet voor het SWT om medische redenen.
Om deze vrijstelling inzake aangepaste beschikbaarheid aan te kunnen vragen, moesten de sociale partners de nodige CAO’s afsluiten. Dit werd op 15 juli gedaan:
-
- CAO nr. 153 voor de zware beroepen en lange loopbanen (voor 2021-2022);
- CAO nr. 154 voor herstructureringen (voor 2021-2022);
- CAO nr. 155 voor de lange loopbanen, de zware beroepen en herstructureringen (voor 2023-2024).
Wat dient er echter nog te gebeuren opdat werknemers effectief deze vrijstelling kunnen aanvragen:
-
- Een sectorale CAO dient afgesloten te worden;
- De regering zal nog een aantal aanpassingen moeten doorvoeren aan het KB van 3 mei 2007, omdat de formuleringen van het huidige KB niet helemaal meer overeenstemmen met de nieuwe leeftijdsvoorwaarden van de verschillende stelsels (advies nr. 2.238 van de NAR).
- Tijdskrediet landingsbanen
Inzake het tijdskrediet eindeloopbaan (landingsbanen) hebben de sociale partners twee CAO’s afgesloten. Eén voor de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2022 (CAO nr. 156), en een tweede CAO voor de periode van 1 januari 2023 tot en met 30 juni 2023 (CAO nr. 157).
De leeftijdsgrens om van een landingsbaan met uitkering van de RVA te kunnen genieten is in principe 60 jaar (en een beroepsverleden van 25 jaar als werknemer hebben). Maar er bestaan een aantal uitzonderingen voor een aantal werknemers:
-
- Die een beroepsloopbaan van 35 jaar kunnen bewijzen;
- Of die tewerkgesteld zijn geweest in een zwaar beroep;
- Of die tewerkgesteld werden bij een onderneming in moeilijkheden of herstructurering.
Tijdens de vorige IPA-periode konden werknemers vanaf de leeftijd van 55 jaar genieten van een 1/5de-vermindering, en vanaf 57 jaar van een halftijdse vermindering van de arbeidsprestaties.
Voor de periode van 1 januari 2021 tot en met 30 juni 2023 bedraagt de leeftijdsgrens 55 jaar voor beide regimes (zowel voor de 1/5de vermindering als voor de halftijdse).
Nu de CAO’s in de NAR werden afgesloten, kunnen de sectoren aan de slag en op hun niveau een CAO afsluiten. Alleen dan zal de verlaagde leeftijdsgrens van 55 jaar toegepast kunnen worden.
Indien de CAO’s die op sectorniveau afgesloten worden retroactief in werking treden op 1 januari 2021, zouden werknemers die reeds een tijdskrediet eindeloopbaan hebben genomen voor het afsluiten van de nodige CAO’s, toch hun situatie kunnen regulariseren bij de RVA (om een uitkering te kunnen verkrijgen).
Terug naar themafiche