Afschaffing concessie persverdeling

Op de ministerraad van 15 december 2023 besliste de federale regering om een einde te maken aan het concessiemechanisme voor de verdeling van de geschreven pers (kranten en tijdschriften), met een overgangsmechanisme voor de eerste helft van 2024 en een “structureel” mechanisme voor de tweede helft van 2024 en voor de periode 2025-2026.

Tot nu toe was bpost verantwoordelijk voor deze distributie, tegen een kostprijs van 125 miljoen euro per jaar. De concessie moest worden verlengd, maar bpost kwam als derde uit de bus bij de aanbestedingen die hiervoor werden uitgeschreven, achter zijn handelsconcurrenten PPP (kranten) en Proximy (tijdschriften). Deze situatie gaf aanleiding tot politieke controverse. Het is moeilijk om overheidsgeld te gebruiken om privéoperatoren te subsidiëren die rechtstreeks concurreren met bpost, een semipublieke onderneming.

De regering heeft aangegeven dat bpost deze dienst zal blijven leveren gedurende de eerste helft van 2024, tegen een kostprijs van 75 miljoen euro. Daarna zal  concurrentie kunnen spelen voor het aanbieden van deze dienst. Gezien de risico's van een dergelijke situatie voor uitgevers, vooral niet-profit-uitgevers, heeft de regering, aan wie Unisoc de bezorgdheid van de socialprofitsector met urgentie had overgebracht, aangekondigd dat uitgevers vanaf 1 juli 2024 en tot eind 2026 steun zullen krijgen in de vorm van een terugbetaalbaar belastingkrediet dat gekoppeld is aan de bewezen meerkost ten opzichte van 2023 voor de distributie van papieren publicaties. Er zal speciale aandacht worden besteed aan uitgevers in de non-profitsector (bv. tijdschriften uitgegeven door gezondheidsinstellingen, tijdschriften uitgegeven door mutualiteiten, enz.).

Unisoc heeft contact opgenomen met het kabinet van de minister van Economie, Dermagne, die op twee niveaus opheldering verschafte:

1. Wat de rechtspersonenbelasting betreft, zal deze maatregel onbeperkt van toepassing zijn, in tegenstelling tot commerciële uitgevers die onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting (die slechts gedeeltelijk van het belastingkrediet zullen kunnen genieten en enkel voor wat betreft hun distributie in landelijke gebieden).
   
   
2. De kosten voor de non-profitsector zouden gelijk moeten zijn tussen het oude systeem (concessie) en het nieuwe systeem (belastingkrediet). Het kabinet wijst erop dat niet de non-profitsector het doelwit van de besparingen is, maar de commerciële sector.

Deze maatregel, die van toepassing zal zijn vanaf 1 juli 2024 tot eind 2026, is dankzij een meerderheidsamendement opgenomen in een wetsontwerp houdende diverse fiscale bepalingen dat op 2 mei 2024 door de Kamer is aangenomen.

In de memorie van toelichting bij het amendement wordt deze bijzondere behandeling van de non-profitsector als volgt gerechtvaardigd:

“Zij (organisaties zonder winstoogmerk, n.v.d.r.) hebben immers vaak niet de middelen om de verhoogde kosten voor de verdeling van hun publicaties op te vangen, noch de mogelijkheid die door te rekenen.

Ook hier is een federale ondersteuning gerechtvaardigd vanuit het oogpunt van sociale cohesie en democratische ondersteuning van mediapluralisme.”

De belastingbetaler moet het belastingkrediet aanvragen in de belastingaangifte. Bovendien kan de regering een koninklijk besluit aannemen om de procedures te bepalen voor het leveren van het bewijs dat aan de voorwaarden voor de toepassing van het belastingkrediet is voldaan.

Let op: hoewel het theoretisch klopt dat de afschaffing van de concessie persverdeling tot eind 2026 geen financiële impact zal hebben op de non-profitsector, zal er een reële en mogelijk significante impact zijn vanaf 2027 als de situatie niet gewijzigd wordt. De huidige regering schuift daarom de bal door naar de volgende regering om, desgevallend, een oplossing op langere termijn te vinden.

Unisoc blijft deze kwestie op de voet volgen en zal u op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen.

UPDATE 29/05/2024

De wet werd vandaag gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.