De sociale verkiezingen van 2024

Deze keer zijn de wijzigingen zeer beperkt, en voornamelijk technisch van aart, maar zonder de structuur van de procedure te wijzigen. We keren dus grotendeels terug naar de regels die in 2016 werden toegepast en in 2020 hadden moeten worden toegepast.

In dit nieuwsbericht focussen we op de weinige wijzigingen die een echte impact hebben op de praktische organisatie van de verkiezingen.

1. Je hebt uitzendkrachten in dienst

In 2020 konden uitzendkrachten die regelmatig tewerkgesteld waren in de onderneming van de gebruiker deelnemen aan sociale verkiezingen (als kiezers, niet als kandidaten) op voorwaarde dat ze aan twee voorwaarden voldeden:

• ten eerste moesten ze voldoen aan een anciënniteitsvoorwaarde op dag X (de dag waarop aanplakking of elektronische mededeling van de datum van de sociale verkiezingen, dit is in februari): 3 maanden anciënniteit of 65 dagen werken tijdens een periode die begint op 1 augustus van het jaar dat voorafgaat aan dat van de verkiezingen en eindigt op dag X; als ze aan een van deze voorwaarden voldeden, werden uitzendkrachten opgenomen op de kiezerslijsten;
• ten tweede moesten zij ten minste 26 werkdagen werken tussen dag X en Y-13 (13 dagen voor de verkiezingen); als zij niet aan deze voorwaarde voldeden, moesten zij van de kiezerslijsten worden geschrapt, die dus moesten worden gewijzigd.

Het was dus nodig om de tewerkstelling van elke uitzendkracht gedurende 9 maanden te controleren en, indien nodig, de kiezerslijsten op het laatste moment aan te passen voordat de uitnodigingen werden verstuurd.

Dit systeem is vereenvoudigd voor de verkiezingen van 2024.

Als een uitzendkracht daadwerkelijk ten minste 32 dagen werkt in de periode van 1 november 2023 tot 31 januari 2024, wordt hij of zij permanent opgenomen op de kiezerslijsten, die niet meer hoeven te worden aangepast.

2. U moet voor het eerst een ondernemingsraad of een comité voor preventie en bescherming op het werk oprichten

Als je nog geen ondernemingsraad of comité hebt, moet je je kiezerslijsten opladen op de webapplicatie van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO) op hetzelfde moment als de aankondiging voor dag X, tenzij je een vakbondsafvaardiging hebt waarin de drie overkoepelende organisaties vertegenwoordigd zijn (ACLVB, ACV en ABVV). Deze vakbondsafvaardiging en de werknemers ontvangen de kiezerslijsten om ze te controleren.

3. Je wenst de oproepingen voor de verkiezingen (aan Y-10) op een andere manier te bezorgen dan door persoonlijke overhandiging.

Als u de oproepingen elektronisch wilt verzenden, omdat uw werknemers altijd of regelmatig buiten het onderneming werken (inclusief telewerken), kunt u uiterlijk op dag X (aanplakking van de aankondiging van de verkiezingsdatum) in de raad of het comité een beslissing nemen dat dit alternatief toestaat. Bij afwezigheid van deze organen kan een overeenkomst worden gesloten met de vakbondsafvaardiging.

Werknemers moeten beschikken over een door het onderneming ter beschikking gestelde computer en een professioneel e-mailadres.

In principe moet de werknemer de ontvangst van de oproep bevestigen om er zeker van te zijn dat deze bezorgd is. Anders moet de oproep per aangetekende brief worden verstuurd. Het is echter mogelijk om een alternatief te vinden voor dit bewijs van aflevering van de uitnodiging door de brief aangetekend te versturen met instemming van de raad of het comité, of bij afwezigheid van deze organen, met instemming van de vakbondsafvaardiging.

4. U wilt een elektronische stemming organiseren

Als je elektronisch wilt stemmen in plaats van met papieren stembiljetten, heb je uiterlijk op dag X een beslissing van de raad of het comité nodig, of bij afwezigheid van deze organen, een akkoord van de vakbondsafvaardiging.

Kiezers kunnen hun elektronische stem uitbrengen in een stemlokaal of vanaf hun werkplek (die hun thuis kan zijn als ze telewerken).

Het stemmen wordt georganiseerd op het beveiligde netwerk van het onderneming of op het netwerk van de softwarefabrikant, die ook beveiligd moet zijn. De software moet voldoen aan de voorwaarden bepaald in de wet en moet geregistreerd zijn bij de FOD WASO.

Het systeem moet de authenticatie van de kiezers en het stemgeheim garanderen. Met andere woorden, het moet zeker zijn dat het inderdaad de kiezer is die op de kiezerslijst staat ingeschreven is die gestemd heeft, maar er mag geen link bestaan tussen deze identificatie en de uitgebrachte stem.

5. Er is een fout gemaakt in het proces-verbaal van de verkiezingen

Als er een zuiver materiële fout is gemaakt in het proces-verbaal van de verkiezing en deze fout wordt herhaald in het bericht dat de uitslag van de verkiezingen bekendmaakt (Y+2), is het niet langer nodig om een vordering tot correctie in te stellen bij de arbeidsrechtbank. De werkgever moet het akkoord krijgen van de vakbondsorganisaties die kandidatenlijsten hebben ingediend.

Deze gecorrigeerde processen-verbaal worden opgeladen op de webapplicatie van de FOD, waar ook eventuele wijzigingen in de verkiezingsuitslag worden ingevoerd.

6. Geïnteresseerd in statistieken?

De FOD WASO verzamelt naar aanleiding van de sociale verkiezingen van 2024 (naast de traditionele statistieken over de verkiezingsuitslag):

• Het aantal uitzendkrachten ingeschreven op de kiezerslijst en de mate waarin deze uitzendkrachten hebben deelgenomen aan de verkiezingen (hoeveel zijn er ingeschreven en hoeveel zijn er effectief gaan stemmen);
• Over de verdeling van de gekozen vertegenwoordigers tussen mannen en vrouwen, om te zien of deze evenredig is met het aantal mannelijke en vrouwelijke werknemers in het onderneming; er zullen ook statistieken worden verzameld over de verdeling tussen mannen en vrouwen in de werkgeversdelegatie in de raad en het comité.

We brengen ook graag de webinars in herinnering die Unisoc organiseert over de sociale verkiezingen in samenwerking met de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Via drie webinars wordt u geïnformeerd over alle stappen van de procedure. U kunt zich hier inschrijven.